प्राग्वृत्तकथनं चैकराजकृत्यमिषादितः ।
यस्मिन् स इतिहासः स्यात् पुरावृत्तः स एव हि ॥ ५२ ॥
अन्वयः– यस्मिन् एकराजकृत्यमिषादितः यत् प्राग्वृत्तस्य कथनं, सः इतिहासः स्यात् स एव हि पुरावृत्तः ॥ ५२ ॥
व्याख्या—यस्मिन् = गन्थे, एकराजस्य = एकस्य राज्ञः कृत्यस्य = कर्मणः, मिषात् = व्यपदेशात्,इतः यत्प्राग्वृत्तस्य = पूर्ववृत्तान्तस्य, कथनम् = ख्यापनम्, सः इतिहासः, स्यात् = भवेत्, स एव = तदेव, पुरावृत्तः, हिशब्दोऽत्र पादपूर्त्यर्थमिति ॥ ५२ ॥
हिन्दी — जिसमें किसी एक राजा के चरित्र वर्णन के व्याज से प्राचीन व्यवहारों का वर्णन हो, उसे इतिहास कहते हैं; इसे ही पुरावृत्त भी कहा गया है ॥ ५२ ॥
प्रागिति । यस्मिन् एकराजस्य एकस्य नृपस्य कृत्यस्य चरितस्य मिषादितः वर्णनाच्छलादिभिः यत् प्राग्वृत्तस्य पुरावृत्तस्य कथनं सः इतिहास: स्यात् स एव पुरावृत्तः हिशब्दः पाद- पूरणार्थः॥ ५२ ॥
В которой древние обычаи описываются с точки зрения описания характера (идеального) царя, это называется историей(इतिहास); Это также называют древнее(पुरावृत्त) (предание).